Agdenes kommune: Forskjell mellom sideversjoner

m
Teksterstatting – «\* {{kartverket\|([0-9]*)}}» til «»
mIngen redigeringsforklaring
m (Teksterstatting – «\* {{kartverket\|([0-9]*)}}» til «»)
 
(29 mellomliggende versjoner av 8 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{Infoboks_kommune
{{Infoboks tidligere kommune
| navn                  = Agdenes
| bgfarge              =
| målform2              = nb
| navn                  = Agdenes kommune
| våpen                = 1622 Agdenes komm.png
| våpen                = 1622 Agdenes komm.png
| kart                  = {{PAGENAME}}
| bilde                = Lensvik Agdenes WF ANK 194837.jpeg
| bildetekst            = Flyfoto fra Lensvik, 1960-tallet.
| historisknavn        =
| kommunenummer        = 1622
| kommunenummer        = 1622
| fylkenavn             = [[Sør-Trøndelag]]
| areal                =
| folketall             =
| fylke                = [[Trøndelag]]
| administrasjonssenter = [[Lensvik]]
| administrasjonssenter = [[Lensvik]]
| areal                = 318
| grunnlagt            = 1838
| befolkning            = 1775
| opphør                =
| befolkningsår        = [[2007]]
| delt                  =
| målform              = [[bokmål]]
| sammenslått          = 1964: [[Lensvik kommune]] og del av [[Stadsbygd kommune]].</br>2020: [[Orkland kommune]].
| url                  = www.agdenes.kommune.no
| delav                = [[Orkland kommune]]
| målform              = Bokmål
| url                  =  
| annet                =
}}
}}
<onlyinclude>'''[[Agdenes kommune|Agdenes]]''' er ein kommune på grensa mellom dei gamle landskapa [[Fosen]] og [[Orkdalen]] i [[Sør-Trøndelag]] fylke. Kommunen, som ligg heilt ytst i [[Trondheimsfjorden]], grensar mot [[Ørland kommune|Ørland]] og [[Rissa kommune|Rissa]] over Trondheimsfjorden i nordaust, mot [[Orkdal kommune|Orkdal]] i søraust, mot [[Snillfjord kommune|Snillfjord]] i sør og mot øykommunen [[Hitra kommune|Hitra]] over [[Trondheimsleia]] i nordvest. Hovuddelene av kommunen slik han har vore frå midten av [[1960-åra]] er [[Ytre Agdenes]], [[Lensvik]] og [[Ingdalen]]. </onlyinclude>
<onlyinclude><includeonly>[[Fil:1622 Agdenes komm.png|thumb|80px]]</includeonly>
'''[[Agdenes kommune|Agdenes]]''' er ein tidlegare kommune på grensa mellom dei gamle landskapa [[Fosen]] og [[Orkdalen]] i [[Trøndelag fylke]]. Kommunen, som ligg heilt ytst i [[Trondheimsfjorden]], grensar mot [[Ørland kommune|Ørland]] og [[Rissa kommune|Rissa]] over Trondheimsfjorden i nordaust, mot [[Orkdal kommune|Orkdal]] i søraust, mot [[Snillfjord kommune|Snillfjord]] i sør og mot øykommunen [[Hitra kommune|Hitra]] over [[Trondheimsleia]] i nordvest. Hovuddelene av kommunen slik han har vore frå midten av [[1960-åra]] er [[Ytre Agdenes]], [[Lensvik]] og [[Ingdalen]]. Kommunen vart i januar 2020 ihopslegen med nye [[Orkland kommune]]. </onlyinclude>


== Topografi ==
== Topografi ==
Linje 18: Linje 28:


Klimamessig er kommunen delt i to, og vêrskiljet går i ein fjellrygg gjennom kommunen. Ytre del av kommunen har typisk kystklima med milde vintrar og lite snø, medan indre del har meir vegetasjon, mindre vind og [[snø]]rike vintrar.
Klimamessig er kommunen delt i to, og vêrskiljet går i ein fjellrygg gjennom kommunen. Ytre del av kommunen har typisk kystklima med milde vintrar og lite snø, medan indre del har meir vegetasjon, mindre vind og [[snø]]rike vintrar.
=== Elvar, fjordar, fjell og vatn ===
*[[Øyangsvatnet]]


==Historie==
==Historie==
Linje 34: Linje 41:
Agdenes kommune svarar til [[Agdenes prestegjeld]] i [[Den norske kyrkja]]. Kommunen har tre kyrkjer: [[Agdenes kyrkje]], [[Lensvik kyrkje]] og [[Ingdalen kapell]].
Agdenes kommune svarar til [[Agdenes prestegjeld]] i [[Den norske kyrkja]]. Kommunen har tre kyrkjer: [[Agdenes kyrkje]], [[Lensvik kyrkje]] og [[Ingdalen kapell]].


[[image:Agdenes komm.png|left|60px]]
[[image:1622 Agdenes komm.png|right|60px]]
 
=== Kommunevåpenet ===
=== Kommunevåpenet ===
Kommunevåpenet med namnet «I hermelin eit raudt skjoldhovud» vart godkjent i [[1991]]. Hermelin symboliserer at dei kongelege heldt til på Agdenes i tidlegare tider, og det symboliserer òg skinnproduksjonen i vår tid. Det raude feltet står for [[jordbær]], for hjartevarme eller for blodet frå øksa til [[Eirik blodøks]].
Kommunevåpenet med namnet «I hermelin eit raudt skjoldhovud» vart godkjent i [[1991]]. Hermelin symboliserer at dei kongelege heldt til på Agdenes i tidlegare tider, og det symboliserer òg skinnproduksjonen i vår tid. Det raude feltet står for [[jordbær]], for hjartevarme eller for blodet frå øksa til [[Eirik Blodøks]].
 
===Kommuneblomsteren===
Kommuneblomsteren for Agdenes er [[jordbær]]planten (Fragaria) som er ei slekt av [[rosefamilien]].


=== Tusenårsstad ===
=== Tusenårsstad ===
[[Tusenårsstad]]en i kommunen er den gamle bustadplassen Fjølåsen. Det er bygd kulturveg opp til Fjølåsen, og langs traséen er det blant anna oppsett over 40 opplysningsskilt. Kommunen har òg planer om å byggje opp att ein del av dei gamle husa.
[[Tusenårsstad]]en i kommunen er den gamle bustadplassen [[Fjølåsen]]. Det er bygd kulturveg opp til Fjølåsen, og langs traséen er det blant anna oppsett over 40 opplysningsskilt. Kommunen har òg planer om å byggje opp att ein del av dei gamle husa.
 
=== Interkommunalt samarbeid ===
Kommunen deltek i fleire interkommunale samarbeid i [[Hamos-regionen]], som inkluderer kommunane [[Hemne kommune|Hemne]], Agdenes, [[Meldal kommune|Meldal]], [[Orkdal kommune|Orkdal]] og [[Skaun kommune|Skaun]].


==Næringsliv==
==Næringsliv==


=== Landbruk ===
=== Jordbærproduksjon ===
 
I over 100 år har jordbærdyrking vore ei betydeleg inntektskjelde for mange gardbrukarar i Agdenes kommune. I [[1896]] starta [[Lars H. Selbæk]] jordbærdyrking i heimbygda si og gav bort plantar til gardbrukarar i heile kommunen. I [[2001]] var det rundt 320 [[dekar]] med jordbæråkrar i Agdenes kommune. Det største arealet er i Lensvik, men det blir òg dyrka mykje jordbær i Ingdalen og Mølnbukta.
Primærnæringane er sysselsett flest innbyggjarar i kommunen, særleg innanfor [[mjølkeproduksjon]] og [[skogbruk]]. [[Pelsdyr]]oppdrett og [[jordbær]]produksjon er òg viktige næringsvegar i kommunen.
 
==== Jordbærproduksjon ====
I over 100 år har jordbærdyrking vore ei betydeleg inntektskjelde for mange gardbrukarar i Agdenes kommune. I [[1896]] starta [[Lars H. Selbæk]] jordbærdyrking i heimbygda si og gav bort plantar til gardbrukarar i heile kommunen.
 
I [[2001]] var det rundt 320 [[dekar]] med jordbæråkrar i Agdenes kommune. Det største arealet er i Lensvik, men det blir òg dyrka mykje jordbær i Ingdalen og Mølnbukta.
 
I Agdenes blir det for det meste dyrka bær til konsum, og da er hovudsorten ''Korona''. Da jordbæra kom til Lensvik, var plantane av sorten ''Abundance'', men i [[1970-åra]] kom sorten ''Zephyr'' og tok over. Fleire sorter vart prøvd, men Zephyr var hovudsorten frem til først i [[1990-åra]]. Frå da av til no ''(2007)'' blir har det vore dyrka mest Korona.
 
Fram til midten av [[1970-åra]] var det mest norske ungdommar som arbeide som jordbærplukkarar, men i seinare tid er det mest utlendingar som plukkar jordbær, hovudsakleg frå [[Polen]] og [[Litauen]].
 
Kvart år blir «Jordbærtrimmen» arrangert &mdash; eit løp til ære for jordbæra som går rundt [[Utnesvatnet]].
 
=== Industri ===
 
Industritettheita i kommunen ligg over landsgjennomsnittet.
 
=== Turisme ===
Agdenes kommune har rundt 800 fritidsbustader. Rimeleg pendleavstand frå [[Trondheim]] utan ferjer, men likevel ved kysten, gjer kommunen til ein attraktiv hyttestad.


== Personar frå Agdenes==
== Personar frå Agdenes==
Linje 77: Linje 58:
*[[Nekolai Dahl]], foregangsmann i fiskeindustrien
*[[Nekolai Dahl]], foregangsmann i fiskeindustrien
*[[Lars H. Selbæk]], grunnleggaren av [[jordbær]]dyrking som næring i heimbygda
*[[Lars H. Selbæk]], grunnleggaren av [[jordbær]]dyrking som næring i heimbygda
*[[Synnøve Gleditsch (1908–1980)|Synnøve Tanvik]], senere Gleditch, skuespiller
*[[Gunhild Øyangen]], landbruksminister [[1986]]&ndash;[[1990]] og [[1991]]&ndash;[[1996]]
*[[Gunhild Øyangen]], landbruksminister [[1986]]&ndash;[[1990]] og [[1991]]&ndash;[[1996]]


Linje 83: Linje 65:
* [http://www.agdenes.kommune.no Agdenes kommune sine heimesider]
* [http://www.agdenes.kommune.no Agdenes kommune sine heimesider]
* [http://www.kulturnett.no/geografisknavigering/geografisknavigering_visning.jsp?fylke=T934190&kommune=T952808 Kultur i Agdenes på kart] frå [[Kulturnett.no]]
* [http://www.kulturnett.no/geografisknavigering/geografisknavigering_visning.jsp?fylke=T934190&kommune=T952808 Kultur i Agdenes på kart] frå [[Kulturnett.no]]
* [http://www.nb.no/nbsok/search?action=search&mediatype=bilder&format=Digitalt%20tilgjengelig&view=thumbnailView&thumbnailSize=browsing&pageSize=50&sortBy=ranking&searchString=flyfoto%20AND%20Agdenes Flyfoto frå Agdenes kommune] hjå [[Nasjonalbiblioteket]]


{{Sør-Trøndelag}}
{{Wikipedia|nn|Agdenes}}
{{Wikipedia|nn|Agdenes}}
{{Wikipedia|no|Agdenes}}
{{Wikipedia|no|Agdenes}}


[[kategori:Agdenes kommune| ]]
[[Kategori:Agdenes| ]]
[[kategori:kommuner i Sør-Trøndelag]]
[[Kategori:Orkland kommune]]
[[kategori:Fosen]]
[[Kategori:Fosen]]
 
{{F1}}
{{Q1}}
{{artikkelkoord|63.50575|N|9.82623|Ø}}
{{nn}}