Peder Pavels Aabel: Forskjell mellom sideversjoner

m
Robot: Endrer mal: Bokhylla
(bilete)
m (Robot: Endrer mal: Bokhylla)
 
(10 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{thumb høyre|Gravminne Fluberg Peter Pavels Aabel gravminne.jpg|Peder Pavels Aabels gravminne på kyrkjegarden i [[Fluberg]], i noverande [[Søndre Land kommune]].|Dag Gurihus}}
<onlyinclude>{{Thumb|Gravminne Fluberg Peter Pavels Aabel gravminne.jpg|Peder Pavels Aabels gravminne på kyrkjegarden i [[Fluberg]], i noverande [[Søndre Land kommune]].|Dag Gurihus}}
'''[[Peder Pavels Aabel]]''' (fødd 19. desember 1795 i [[Jostedal|Jostedalen]], død 3. juli 1869 i [[Krødsherad kommune|Krødsherad]]) var prest. Han tok teologisk embetseksamen 13. mai 1821 og arbeidde i [[Jostedalen]], [[Sogndal]], [[Land]] og [[Valdres]]. Han må reknast som ein typisk opplysningsprest.
'''[[Peder Pavels Aabel]]''' (fødd 19. desember 1795 i [[Jostedal|Jostedalen]], død 3. juli 1869 i [[Krødsherad kommune|Krødsherad]]) var prest. Han tok teologisk embetseksamen 13. mai 1821 og arbeidde i [[Jostedalen]], [[Sogndal]], [[Land]] og [[Valdres]]. Han må reknast som ein typisk opplysningsprest. Aabel var dessutan den fyrste [[Ordførere i Søndre Land kommune|ordføraren]] i Land.</onlyinclude>


==Prest i Jostedalen==
==Prest i Jostedalen==
Linje 6: Linje 6:


==Sogndal==
==Sogndal==
Som sokneprest i Sogndal vart Aabel 8. desember 1829 prost i Indre Sogn. I Sogndal fekk Aabel både skipa [[Læseselskab for Indre Sogns mer dannede Familier]] (1831) og [[Sogndals Sogneselskab]] (1831), som mellom anna fekk sogndølene til å dyrke importerte kornsortar.<ref>[http://www.nrk.no/sf/leksikon/index.php/Peder_Pavels_Aabel Om Aabel i Fylkesleksikon, NRK Sogn og Fjordane]</ref>
<onlyinclude>Som sokneprest i Sogndal vart Aabel 8. desember 1829 prost i Indre Sogn. I Sogndal fekk Aabel både skipa [[Læseselskab for Indre Sogns mer dannede Familier]] (1831) og [[Sogndals Sogneselskab]] (1831), som mellom anna fekk sogndølene til å dyrke importerte kornsortar.</onlyinclude><ref>[http://www.nrk.no/sf/leksikon/index.php/Peder_Pavels_Aabel Om Aabel i Fylkesleksikon, NRK Sogn og Fjordane]</ref>


==Sokneprest i Land==
==Sokneprest i Land==
17. juni 1833 vart Aabel utnemnd til sokneprest i Land, der han skipa det som etter Lampe var den fyrste høgare allmugeskulen i Noreg. 16. april 1853 vart han prost i Valdres. Han fekk avskil som prost 1863 og frå sokneprestembetet 1866. Han var far til legen [[Morten Andreas Leigh Aabel]], farfar til skodespelaren [[Hauk Aabel]] og oldefar til skodespelaren [[Per Aabel]].  
17. juni 1833 vart Aabel utnemnd til sokneprest i Land, der han skipa det som etter Lampe var den fyrste høgare allmugeskulen i Noreg. 16. april 1853 vart han prost i Valdres. Han fekk avskil som prost 1863 og frå sokneprestembetet 1866.  
 
Han var gift med Margrethe f. Leigh. Peder Pavels Aabel var far til legen [[Morten Andreas Leigh Aabel]], besteforeldre til skodespelaren [[Hauk Aabel]] og oldefar til skodespelaren [[Per Aabel]].


==Notar==
==Notar==
Linje 17: Linje 19:
*''Kalds-Bog for Justedals Præstegjæld begyndt 1830'', Kyrkjekontoret i Luster. ([http://www.historielaget.jostedal.no/?page_id=861 digital utgåve, Jostedal historielag])
*''Kalds-Bog for Justedals Præstegjæld begyndt 1830'', Kyrkjekontoret i Luster. ([http://www.historielaget.jostedal.no/?page_id=861 digital utgåve, Jostedal historielag])
*Lampe, Johan Fredrik. (1896). ''Bergens stifts biskoper og præster efter reformationen. Biografiske efterretninger.'' (Bd. 2). Kristiania: Cammermeyer. ([http://da2.uib.no/cgi-win/WebBok.exe?slag=lesside&bokid=lampe&sideid=515&innhaldid=19&storleik= digital utgåve, Digitalarkivet])
*Lampe, Johan Fredrik. (1896). ''Bergens stifts biskoper og præster efter reformationen. Biografiske efterretninger.'' (Bd. 2). Kristiania: Cammermeyer. ([http://da2.uib.no/cgi-win/WebBok.exe?slag=lesside&bokid=lampe&sideid=515&innhaldid=19&storleik= digital utgåve, Digitalarkivet])
*Munthe, C. M. (1921). Provst Peder Pavels Aabel og hustru Margrethe født Leigh. Et stykke slegtshistorie; trykt som manuskript. Kristiania.  
*Munthe, C.M.: ''Provst Peder Pavels Aabel og hustru Margrethe født Leigh : et stykke slegtshistorie'', Kristiania 1921. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2012032024098}}.
*''Søndre Land kommune 1937[i.e. 1837]-1987 : lokalt folkestyre 150 år''. {{Nb.no|NBN:no-nb_digibok_2015021108111}}, s. 21.
*Øyane, Lars E. (1994). ''Jostedal sokn. Gards- og ættesoge for Luster kommune.'' (Bd. 5). Gaupne: Luster kommune. ([http://www.nb.no/utlevering/nb/3e0d6828c2b4d539b4d38892e2274895#&struct=DIV364 digital utgåve, NBdigital])
*Øyane, Lars E. (1994). ''Jostedal sokn. Gards- og ættesoge for Luster kommune.'' (Bd. 5). Gaupne: Luster kommune. ([http://www.nb.no/utlevering/nb/3e0d6828c2b4d539b4d38892e2274895#&struct=DIV364 digital utgåve, NBdigital])
*Øvregard, Kåre, Asbjørg Ormberg, og Oddmund L. Hoel. (2010). ''Jostedal kyrkje. Fakta, segn og soge gjennom 350 år.'' Leikanger: Skald forlag.
*Øvregard, Kåre, Asbjørg Ormberg, og Oddmund L. Hoel. (2010). ''Jostedal kyrkje. Fakta, segn og soge gjennom 350 år.'' Leikanger: Skald forlag.
==Eksterne lenkjer==
* {{hbr1-1|pl00000000005435|Peder Pavels Aabel}}.


{{Startboks}}
{{Startboks}}
Linje 34: Linje 41:
[[Kategori:Jostedalen]]
[[Kategori:Jostedalen]]
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Personer]]
[[kategori:Luster kommune]]
[[Kategori:Luster kommune]]
[[Kategori:Prester]]
[[Kategori:Prester]]
[[Kategori:Fluberg]]
[[Kategori:Søndre Land kommune]]
[[Kategori:Fødsler i 1795]]
[[Kategori:Fødsler i 1795]]
[[Kategori:Dødsfall i 1869]]
[[Kategori:Dødsfall i 1869]]
{{F1}}
{{nn}}